Ấm sắt Nambu, còn được biết đến với tên gọi Nambu tekki hay Nanbu tekki (chữ n và m), là một sản phẩm truyền thống được sản xuất lần đầu tiên vào thời kỳ Edo tại thành phố Morioka, tỉnh Iwate, Nhật Bản. Tên gọi “Nambu” xuất phát từ vùng đất phong kiến nơi ấm sắt này được sáng tạo.
Trong thế kỷ 18, ấm sắt Nambu trở nên đặc biệt nổi tiếng và được coi là một phiên bản nhỏ hơn và cải tiến của ấm pha trà. Đến năm 1975, nó đã được chứng nhận là sản phẩm thủ công truyền thống của Nhật Bản. Ngày nay, ấm sắt Nambu vẫn là một phần quan trọng của cuộc sống hiện đại và đã trở thành biểu tượng văn hóa đặc trưng của Nhật Bản.
Ấm Nambu được làm từ sắt chất lượng cao, có khả năng bổ sung sắt vào thức ăn khi đun sôi, đồng thời giúp loại bỏ clo khỏi nước máy một cách hiệu quả, tạo nên hương vị dịu ngọt cho nước. Bên cạnh đó, bên trong của ấm sắt Nambu được đốt lên trên lửa than trong khoảng một giờ để tạo hiệu ứng oxy hóa trên bề mặt, cung cấp khả năng chống gỉ, độ bền cao, cách nhiệt tốt và khả năng truyền nhiệt đều.
Xem sản phẩm: Ấm đun nước cổ, làm bằng sắt Nanbu
Ấm sắt Nambu chế tác tinh xảo
Mặt ngoài của ấm được trang trí bằng các họa tiết sần sùi, được gọi là “arare”, giúp tăng diện tích bề mặt của ấm. Thiết kế đơn giản và trang trí tinh tế mang đến cho Nambu tekki một đặc điểm riêng biệt. Sản phẩm này bắt nguồn từ nhu cầu ngày càng tăng về dụng cụ pha trà trong thời kỳ Edo, nên thường được kết hợp với tetsubin (ấm đun nước bằng sắt) và kyusu (ấm trà).
Trong các phiên bản gần đây, bề mặt bên trong của ấm Nambu thường được phủ men để đáp ứng sở thích của khách hàng quốc tế. Màu sắc và thiết kế của ấm cũng được điều chỉnh để phù hợp với hệ thống sưởi ấm cảm ứng phổ biến ngày nay.
Ấm gang Tetsubin, một sản phẩm được chế tác dựa theo ấm sắt Nambu
Với vẻ đẹp truyền thống của Nhật Bản, kết hợp giữa nghệ thuật và tính thực tiễn, ấm Nambu đã khẳng định vị thế của mình tại cả Nhật Bản và trên thị trường quốc tế. Hiện nay, một số nhà sản xuất ở Nhật Bản đã xuất khẩu sản phẩm của họ sang châu Âu và châu Mỹ, giúp ấm sắt Nambu trở thành một phần của cuộc sống hàng ngày trong các gia đình phương Tây, nơi mọi người thưởng thức trà cùng với đồ gốm phương Tây.
Để kỷ niệm sự kiện lên ngôi của Nhật Hoàng Naruhito vào năm 2019, tỉnh Iwate đã tặng Cơ quan nội chính Hoàng gia Nhật Bản một món quà đặc biệt là ấm sắt Nambu được làm hoàn toàn bằng tay. Chiếc ấm có đường kính 18cm, cao 27cm, nặng 2kg và dung tích 2.4l. Thân ấm được trang trí bằng những bông hoa anh đào, 2 mối giữ quai ấm khắc hình mặt quỷ, còn nắp ấm mô phỏng hạt dành dành.
Ấm sắt Nambu món quà đặc biệt
Món quà đặc biệt này không chỉ là biểu tượng của sự sang trọng và nghệ thuật truyền thống Nhật Bản mà còn là biểu tượng của sự kính trọng và tôn trọng đối với Hoàng gia. Nó là một minh chứng cho giá trị văn hóa và lịch sử mà ấm sắt Nambu mang lại.
Trong những năm gần đây, sản phẩm ấm sắt Nambu đã trải qua sự đổi mới để đáp ứng nhu cầu đa dạng của thị trường toàn cầu. Bằng cách kết hợp giữa truyền thống và hiện đại, các nhà sản xuất đã tạo ra những phiên bản ấm sắt Nambu với màu sắc, họa tiết và thiết kế hiện đại hóa để thu hút đối tượng người tiêu dùng rộng lớn hơn.
Bề mặt trong của các phiên bản gần đây thường được chế tác và hoàn thiện cẩn thận để tối ưu hóa trải nghiệm sử dụng và làm tăng tính thẩm mỹ của sản phẩm. Việc sử dụng men phủ cũng giúp bảo vệ bề mặt và làm cho ấm Nambu trở nên dễ dàng trong việc làm sạch và bảo quản.
Với sự kết hợp giữa chất lượng vững chắc, nghệ thuật truyền thống và sự đổi mới hiện đại, ấm sắt Nambu không chỉ là một dụng cụ hữu ích trong việc pha trà mà còn là một tác phẩm nghệ thuật đẹp mắt thể hiện tinh thần văn hóa và sự sáng tạo của Nhật Bản.
Đặc biệt, việc xuất khẩu sản phẩm ấm sắt Nambu từ Nhật Bản sang châu Âu và châu Mỹ đã mở rộng phạm vi tầm nhìn của sản phẩm này, làm cho nó trở thành một phần không thể thiếu trong các góc trà của nhiều gia đình trên khắp thế giới. Sự phổ biến của ấm sắt Nambu không chỉ là niềm tự hào của Nhật Bản mà còn là sự đánh dấu cho sức hấp dẫn toàn cầu của nghệ thuật và văn hóa truyền thống Nhật Bản.
